Thổ Nhĩ Kỳ Nơi giao thoa của lịch sử và hiện đại

 

Thổ Nhĩ Kỳ, quốc gia Á - Âu độc đáo với bề dày lịch sử và văn hóa lâu đời, luôn là điểm đến thu hút du khách từ khắp nơi trên thế giới. Nơi đây sở hữu vô số điều kỳ diệu, từ những di tích cổ kính tráng lệ đến những thành phố hiện đại sôi động, cùng với thiên nhiên tươi đẹp và ẩm thực phong phú.

Theo số liệu cập nhật từ trang Worldometers tính đến ngày 30/06/2024, dân số Thổ Nhĩ Kỳ là 86.760.231 người.

Dưới đây là một số thông tin chi tiết về dân số Thổ Nhĩ Kỳ:

• Tỷ lệ tăng trưởng dân số: 1.03% (ước tính năm 2024)
• Tỷ lệ sinh: 14.73 ca sinh/1.000 người (ước tính năm 2024)
• Tỷ lệ tử vong: 5.93 ca tử/1.000 người (ước tính năm 2024)
• Tuổi thọ trung bình: 78.37 năm (ước tính năm 2024)
• Mật độ dân số: 113 người/km² (ước tính năm 2024)
• Thành phố đông dân nhất: Istanbul (khoảng 15.47 triệu người)

GDP bình quân đầu người của Thổ Nhĩ Kỳ vào năm 2022 là khoảng 10,476 USD. Tuy nhiên, con số này có thể đã thay đổi do biến động kinh tế và các yếu tố khác từ đó đến nay.

Lịch sử Thổ Nhĩ Kỳ:

Lịch sử Thổ Nhĩ Kỳ trải dài hàng ngàn năm, với sự xuất hiện của nhiều nền văn minh, đế chế và vương quốc hùng mạnh. Vị trí địa lý độc đáo của đất nước tại ngã tư của châu Âu và châu Á đã biến nó thành một trung tâm giao thương và văn hóa quan trọng trong suốt lịch sử.

Tiền sử và Thời cổ đại:

• Anatolia, phần lớn lãnh thổ Thổ Nhĩ Kỳ hiện đại, là nơi cư trú của con người từ thời tiền sử. Các nền văn minh nổi tiếng bao gồm Hittite, Phrygia và Lydia.
• Vào thế kỷ 8 trước Công nguyên, người Hy Lạp thành lập các thuộc địa ven biển Aegean, mang theo văn hóa và ngôn ngữ của họ.
• Đế quốc Ba Tư sau đó đã chinh phục khu vực này, tiếp theo là Alexander Đại đế vào thế kỷ 4 trước Công nguyên.

Đế quốc La Mã và Đông La Mã:

• Năm 30 trước Công nguyên, Octavian (sau này là Augustus) đánh bại Cleopatra và Mark Antony trong trận Actium, đánh dấu sự kết thúc của Cộng hòa La Mã và sự khởi đầu của Đế quốc La Mã.
• Tiểu Á trở thành một phần quan trọng của đế quốc, với các thành phố như Ephesus và Pergamon trở thành trung tâm văn hóa và học thuật.
• Năm 395 sau Công nguyên, Đế quốc La Mã bị chia thành hai phần: Đế quốc La Mã phương Tây và Đế quốc La Mã phương Đông (sau này được gọi là Đông La Mã hoặc Byzantium).
• Constantinople (nay là Istanbul) trở thành thủ đô của Đông La Mã và là một trong những thành phố lớn nhất và giàu có nhất trên thế giới.

Người Seljuk và Đế quốc Ottoman:

• Vào thế kỷ 11, người Seljuk, một nhóm người Thổ Nhĩ Kỳ du mục, đã chinh phục Anatolia từ Đông La Mã.
• Năm 1299, Osman I thành lập Đế quốc Ottoman, đánh dấu sự khởi đầu của một thời kỳ thống trị Hồi giáo kéo dài hơn sáu thế kỷ.
• Đế quốc Ottoman đạt đến đỉnh cao vào thế kỷ 16, khi nó kiểm soát một lãnh thổ rộng lớn trải dài từ Balkan ở châu Âu đến Trung Đông và Bắc Phi.
• Thủ đô của đế quốc là Constantinople, được đổi tên thành Istanbul sau khi người Ottoman chinh phục thành phố vào năm 1453.

Cộng hòa Thổ Nhĩ Kỳ:

• Sau Chiến tranh Thế giới thứ Nhất, Đế quốc Ottoman sụp đổ và được thay thế bằng Cộng hòa Thổ Nhĩ Kỳ vào năm 1923.
• Mustafa Kemal Atatürk, được coi là cha đẻ của Thổ Nhĩ Kỳ hiện đại, đã thực hiện nhiều cải cách nhằm hiện đại hóa đất nước và làm cho nó trở thành một quốc gia thế tục.
• Thổ Nhĩ Kỳ gia nhập NATO vào năm 1952 và trở thành thành viên chính thức của Liên minh châu Âu vào năm 2004.

Lịch sử hiện đại:

• Trong những thập kỷ gần đây, Thổ Nhĩ Kỳ đã trải qua một giai đoạn tăng trưởng kinh tế và phát triển chính trị đáng kể.
• Đất nước cũng phải đối mặt với một số thách thức, bao gồm bất ổn chính trị, xung đột sắc tộc và chủ nghĩa khủng bố.
• Tuy nhiên, Thổ Nhĩ Kỳ vẫn là một quốc gia quan trọng trong khu vực với nền kinh tế đang phát triển và nền văn hóa đa dạng.

Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ hiện nay hoạt động theo thể chế tổng thống bán tổng thống, với một số quyền lực được chia sẻ giữa Tổng thống và Thủ tướng.

Tổng thống là nguyên thủ quốc gia và là người đứng đầu chính phủ. Tổng thống được bầu trực tiếp bởi người dân trong một cuộc bầu cử phổ thông với nhiệm kỳ 5 năm. Tổng thống có quyền bổ nhiệm Thủ tướng, các bộ trưởng và các quan chức chính phủ cao cấp khác. Tổng thống cũng có quyền phủ quyết luật do Quốc hội thông qua, ban hành sắc lệnh và giải tán Quốc hội trong một số trường hợp nhất định.

Thủ tướng là người đứng đầu chính phủ hàng ngày và chịu trách nhiệm điều hành các hoạt động của nội các. Thủ tướng được Tổng thống bổ nhiệm sau khi được Quốc hội thông qua. Thủ tướng và các bộ trưởng trong nội các chịu trách nhiệm trước Quốc hội.

Quốc hội là cơ quan lập pháp lưỡng viện của Thổ Nhĩ Kỳ, bao gồm Đại hội đồng Quốc gia và Thượng viện. Các thành viên của Đại hội đồng Quốc gia được bầu trực tiếp bởi người dân trong một cuộc bầu cử phổ thông với nhiệm kỳ 4 năm. Các thành viên của Thượng viện được Tổng thống bổ nhiệm với nhiệm kỳ 5 năm. Quốc hội có thẩm quyền thông qua luật, phê duyệt ngân sách và giám sát các hoạt động của chính phủ.

Ngoài ra, còn có một số cơ quan chính phủ quan trọng khác, bao gồm:

• Hội đồng Tư pháp Tối cao: Cơ quan tư pháp cao nhất của Thổ Nhĩ Kỳ, có trách nhiệm giải thích luật pháp và giải quyết các tranh chấp pháp lý.
• Hội đồng Hiến pháp: Cơ quan có thẩm quyền giải thích Hiến pháp và đảm bảo rằng các luật được thông qua phù hợp với Hiến pháp.
• Ban Kiểm toán Nhà nước: Cơ quan có trách nhiệm kiểm tra tài chính của chính phủ và đảm bảo rằng các quỹ công được sử dụng một cách hợp lý và hiệu quả.

Cấu trúc chính phủ hiện tại của Thổ Nhĩ Kỳ được quy định trong Hiến pháp, được thông qua vào năm 1982 sau một cuộc đảo chính quân sự. Hiến pháp đã được sửa đổi nhiều lần kể từ đó, nhưng những nguyên tắc cơ bản của chính phủ vẫn được giữ nguyên.

Dưới đây là một số thông tin về những người nắm giữ các vị trí chính phủ hàng đầu hiện nay ở Thổ Nhĩ Kỳ:

• Tổng thống: Recep Tayyip Erdoğan (đắc cử năm 2018)
• Thủ tướng: Binali Yıldırım (bổ nhiệm năm 2016)
• Chủ tịch Đại hội đồng Quốc gia: Mustafa Şentop (đắc cử năm 2019)
• Chủ tịch Thượng viện: Şükru Ayalan (bổ nhiệm năm 2018)

Điểm đến du lịch:

Istanbul, thành phố lớn nhất Thổ Nhĩ Kỳ, là điểm đến không thể bỏ qua với sự kết hợp hài hòa giữa nét cổ kính và hiện đại. Du khách có thể tham quan Cung điện Topkapi, Thánh đường Xanh, Chợ Grand Bazaar, hay trải nghiệm du thuyền trên eo biển Bosphorus thơ mộng.

Cappadocia nổi tiếng với những "ống khói cổ tích" - những tảng đá hình nấm độc đáo được tạo hóa bởi thiên nhiên qua hàng triệu năm. Du khách có thể bay khinh khí cầu để ngắm nhìn khung cảnh Cappadocia từ trên cao, hoặc tham gia các hoạt động trekking, khám phá những ngôi làng cổ ẩn mình trong lòng đá.

Bờ biển Địa Trung Hải của Thổ Nhĩ Kỳ sở hữu những bãi biển đẹp như tranh vẽ, cùng nhiều khu nghỉ dưỡng sang trọng. Antalya, Bodrum và Marmaris là những điểm đến nổi tiếng thu hút du khách yêu thích tắm biển và các hoạt động thể thao dưới nước.

Có 49,1 triệu lượt khách du lịch quốc tế đến Thổ Nhĩ Kỳ trong năm 2023.

Con số này đánh dấu mức tăng trưởng ấn tượng so với năm 2022, khi chỉ có 39,6 triệu lượt khách du lịch.

Sự gia tăng du lịch được cho là do một số yếu tố, bao gồm:

• Việc nới lỏng các biện pháp hạn chế Covid-19: Thổ Nhĩ Kỳ đã dỡ bỏ hầu hết các hạn chế du lịch liên quan đến Covid-19 vào đầu năm 2023, giúp du khách dễ dàng đến thăm đất nước hơn.
• Nhu cầu du lịch bị dồn nén: Sau hai năm hạn chế đi lại do đại dịch, nhiều người mong muốn được đi du lịch trở lại và Thổ Nhĩ Kỳ là một điểm đến hấp dẫn với giá cả phải chăng và nhiều điểm tham quan độc đáo.
• Chiến dịch quảng bá du lịch: Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ đã thực hiện một số chiến dịch quảng bá du lịch nhằm thu hút du khách quốc tế đến với đất nước.

Một số điểm đến du lịch nổi tiếng nhất ở Thổ Nhĩ Kỳ bao gồm:

• Istanbul: Thành phố lớn nhất Thổ Nhĩ Kỳ và là một điểm đến du lịch nổi tiếng với nhiều di tích lịch sử và văn hóa, bao gồm Hagia Sophia, Cung điện Topkapi và Nhà thờ Xanh.
• Cappadocia: Nổi tiếng với những khu vực đá vôi độc đáo và các chuyến bay khinh khí cầu.
• Bờ biển Aegean và Địa Trung Hải: Với những bãi biển đẹp, những thị trấn ven biển quyến rũ và di tích khảo cổ La Mã.
• Pamukkale: Nơi có những suối nước nóng tự nhiên tạo thành những bậc thang trắng như tuyết.

Ngành du lịch đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế Thổ Nhĩ Kỳ, đóng góp khoảng 12% GDP và tạo ra việc làm cho hàng triệu người. Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ đặt mục tiêu thu hút 75 triệu du khách quốc tế đến năm 2023 và 100 triệu du khách đến năm 2025.

Ẩm thực:

Ẩm thực Thổ Nhĩ Kỳ là sự kết hợp hài hòa giữa các nền văn hóa Á - Âu, mang đến cho du khách những trải nghiệm vị giác độc đáo. Các món ăn tiêu biểu phải kể đến kebab, baklava, köfte, lahmacun, dolma,... Du khách cũng đừng quên thưởng thức trà Thổ Nhĩ Kỳ thơm ngon và cà phê Thổ Nhĩ Kỳ đậm đà.

Do lịch sử lâu đời và chịu ảnh hưởng từ nhiều nền văn hóa khác nhau, Thổ Nhĩ Kỳ không có hệ thống thần thoại thống nhất như một số nền văn hóa khác. Tuy nhiên, có thể tìm thấy dấu ấn của các vị thần và tín ngưỡng từ các nền văn hóa khác nhau trong suốt chiều dài lịch sử của đất nước.

• Thời kỳ tiền sử và Anatolia cổ đại:

  • Arinna: Nữ thần mẹ được thờ phụng bởi người Hittite, tượng trưng cho sự sinh sản, mùa màng và trái đất.
  • Attis: Vị thần phồn thực và chết đi tái sinh được thờ phụng bởi nhiều nền văn hóa Anatolia, có mối liên hệ với Cybele của Hy Lạp và Adonis.
  • El: Vị thần tối cao của người Canaan, được thờ phụng bởi một số nhóm người ở Anatolia.

• Thời kỳ Hy Lạp và La Mã:

  • Các vị thần Hy Lạp và La Mã được du nhập vào Anatolia sau khi các nền văn hóa này chinh phục khu vực. Những vị thần phổ biến bao gồm Zeus, Hera, Athena, Apollo, Artemis và Poseidon.
  • Cybele: Nữ thần mẹ được thờ phụng rộng rãi ở Anatolia và sau đó lan sang các vùng khác của Đế quốc La Mã, có mối liên hệ với Attis.

• Thời kỳ Ottoman:

  • Hồi giáo: Khi người Thổ Nhĩ Kỳ Ottoman theo đạo Hồi, họ đã tiếp thu niềm tin vào Allah, vị thần duy nhất trong đạo Hồi. Các vị thánh và nhà tiên tri Hồi giáo cũng được tôn kính.
  • Bektashi: Một nhánh Sufi của Hồi giáo phổ biến ở Thổ Nhĩ Kỳ, có một số nghi lễ và tín ngưỡng độc đáo, bao gồm cả sự tôn kính đối với Haji Bektaş Veli, một vị thánh Sufi.

Thổ Nhĩ Kỳ có rất nhiều thành phố đẹp và thú vị để khám phá. Dưới đây là một số thành phố nổi tiếng nhất:

• Istanbul: Thành phố lớn nhất Thổ Nhĩ Kỳ và là một điểm đến du lịch nổi tiếng với nhiều di tích lịch sử và văn hóa, bao gồm Hagia Sophia, Cung điện Topkapi và Nhà thờ Xanh.
  

  Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ
• Ankara: Thủ đô của Thổ Nhĩ Kỳ và là một thành phố hiện đại với nhiều bảo tàng, thư viện và đại học.
  

  Ankara, Thổ Nhĩ Kỳ
• Izmir: Thành phố lớn thứ ba của Thổ Nhĩ Kỳ và là một trung tâm thương mại và văn hóa quan trọng ở phía tây nam của đất nước.
  

  Izmir, Thổ Nhĩ Kỳ
• Bursa: Thành phố cũ thủ đô của đế chế Ottoman và là nơi có nhiều di tích lịch sử, bao gồm Lăng mộ Xanh và Ulu Camii.
  

  Bursa, Thổ Nhĩ Kỳ
• Antalya: Một thành phố nghỉ mát nổi tiếng ở Địa Trung Hải bờ biển với những bãi biển đẹp, di tích La Mã và các điểm tham quan khác.
  

  Antalya, Thổ Nhĩ Kỳ
• Cappadocia: Nổi tiếng với những khu vực đá vôi độc đáo và các chuyến bay khinh khí cầu.
  

  Cappadocia, Thổ Nhĩ Kỳ
• Pamukkale: Nơi có những suối nước nóng tự nhiên tạo thành những bậc thang trắng như tuyết.
  

  Pamukkale, Thổ Nhĩ Kỳ

Đây chỉ là một vài trong số rất nhiều thành phố tuyệt vời để tham quan ở Thổ Nhĩ Kỳ. Với lịch sử phong phú, văn hóa đa dạng và cảnh quan tuyệt đẹp, Thổ Nhĩ Kỳ có một cái gì đó dành cho tất cả mọi người.

Ngoài các thành phố được liệt kê ở trên, còn có nhiều thị trấn và làng mạc đáng để khám phá ở Thổ Nhĩ Kỳ. Mỗi thị trấn và làng mạc đều có nét độc đáo riêng về văn hóa, lịch sử và ẩm thực. Nếu bạn đang tìm kiếm trải nghiệm Thổ Nhĩ Kỳ đích thực, hãy nhớ ghé thăm một số thị trấn và làng mạc nhỏ hơn nằm rải rác khắp đất nước.

Lời khuyên:

• Nên đổi tiền Việt sang Lira Thổ Nhĩ Kỳ trước khi đi du lịch.
• Mang theo trang phục phù hợp với thời tiết và văn hóa Thổ Nhĩ Kỳ.
• Học một số câu tiếng Thổ Nhĩ Kỳ cơ bản để giao tiếp dễ dàng hơn.
• Chuẩn bị tinh thần mặc cả khi mua sắm tại các khu chợ truyền thống.

Thổ Nhĩ Kỳ hứa hẹn sẽ mang đến cho du khách những trải nghiệm khó quên với sự kết hợp hoàn hảo giữa lịch sử, văn hóa, thiên nhiên và ẩm thực. Hãy lên kế hoạch cho chuyến du lịch Thổ Nhĩ Kỳ của bạn ngay hôm nay để khám phá những điều kỳ diệu của đất nước này!